خبرگزاری ایسنا: تهران، شهر دود و آهن و ماشین و ترافیک، چند روز است که شکل تازه‌ای به خود گرفته، هر گوشه‌ای از شهر را نگاه کنید، کنار همه‌ی تصویرهای آشنا، تابلوهایی را می‌بینید که چهره‌ی پایتخت را تغییر داده‌اند، اما اینجا همان تهران خودمان است.

 مردم تهران چند روزی است که به‌جز دیدن تصویرهای تکراری و آشنای شهر، وقتی پا به خیابان‌ها و بزرگراه‌ها می‌گذارند، چشم‌شان به نقاشی‌ها، مجسمه‌ها، نگارگری‌ها و خوشنویسی‌هایی می‌افتد که روی تابلوهای بزرگ در گوشه و کنار شهر نصب شده‌اند.

برج‌های بلند، تابلوهای راهنمایی و رانندگی، دیوارهای سخت بتنی و پل‌های هوایی پایتخت ایران، این روزها همنشین آثار هنری شده‌اند. شب‌های تهران هم با اجرای این طرح، جلوه‌ای دیگر پیدا کرده است. تصویر آثار هنری نصب‌شده به‌جای بیلبوردهای تبلیغاتی، در تاریکی بزرگراه‌ها و خیابان‌ها می‌درخشند و پایتخت را روشن کرده‌اند. مردم تهران اولین‌بار است که با اجرای این طرح، متوجه تغییر تقریبا بزرگی در شهر شده‌اند و به آن واکنش نشان می‌دهند.

مردم به شهر زیبا نیاز دارند

زیباسازی شهرها و اجرای طرح‌های هنری مختلف در مکان‌های عمومی سال‌ها است مورد توجه کشورهای مختلف قرار گرفته است. صنعتی شدن شهرها، افزایش جمعیت، از بین رفتن فضاهای سبز و ساخت برج‌ها و ساختمان‌های متراکم در شهرها، عواملی هستند که باعث شده مسوولان شهرهای بزرگ در دنیا به فکر اجرای طرح‌های هنری بیفتند و از زمختی و سردی چهره‌ی شهر بکاهند. این طرح‌های هنری در چند سال اخیر، شکل تازه‌ای به خود گرفته‌اند و خلاقیت و زیبایی برخی از آن‌ها به‌حدی است که آن‌ها را به جاذبه‌های گردشگری شهرها تبدیل کرده است.

امروزه شهرها هسته مرکزی تمدن و زندگی انسان‌ها هستند و نقش مهمی در نوع پرورش و تفکر نسل‌های آینده بازی می‌کنند. شهرها از گذشته تا امروز محل نمایش اعتراض نسل‌ها به شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بوده است. ظهور گرافیتی و گرافرها و طرح‌هایی که به نشانه اعتراض توسط هنرمندان بر دیوارها و ساختمان‌های شهر نقش می‌بندد، یکی از مهم‌ترین ابزارهای اعتراضی در شهرها هستند.

شهروند یک کلان‌شهر حق دارد که وقتی پا به درون شهر و خیابان‌هایش می‌گذارد به جای دیدن بیلبوردها و تابلوهای بزرگ تبلیغاتی، تصاویری ببیند که روحش را تازه کند. به نظر می‌رسد سازمان زیباسازی شهر تهران با اجرای طرح «نگارخانه‌ای به وسعت یک شهر» تا حدودی موفق شده توجه مردم را به دیوارهای خاکستری و خیابان‌های شلوغ و ساختمان‌های بتنی جلب کند و در نوع نگاه آن‌ها به شهر، مکث و تغییر ایجاد کند.

در این طرح 1600 سازه که دربرگیرنده 500 تابلوی هنری از آثار هنرمندان ایرانی و 200 تابلو از آثار هنرمندان خارجی است، در مکان‌های مختلفی در تهران نصب شده‌اند. نگارگری، خوش‌نویسی‌، تذهیب‌، مینیاتور‌، نقاشی‌، کتیبه‌نویسی و مجسمه‌سازی هنرهایی هستند که در این طرح به نمایش گذاشته شده‌اند.

وجه سمبلیک این طرح را فراموش نکنیم

جمال کامیاب - مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران‌ - در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا درباره‌ی اجرای این طرح گفت: یکی دو سال بود که در شوراهای هنری و نشست‌هایی که با هنرمندان داشتیم، جسته و گریخته به اجرای این طرح اشاره می‌شد‌. از شش‌ماه قبل مترصد فرصتی بودیم که بتوانیم تابلوهای هنری را در سطح شهر به‌نمایش بگذاریم. تا این‌که اردیبهشت‌ماه به‌دلیل طراوت بهاری و همزمانی با بزرگداشت فردوسی،‌ سعدی، شهید مطهری‌ و شیخ کلینی و برگزاری نمایشگاه کتاب، یک ماه فرهنگی به‌شمار می‌رود و آن را انتخاب کردیم.

او ادامه داد: برخی هنرمندان و مجموعه‌داران تصاویری را که در اختیار داشتند به ما دادند. در مجموع، حدود سه‌هزار اثر جمع‌آوری شد که تعدادی از آن‌ها قابل اکران و مناسب نمایش در فضای عمومی نبود. در نهایت، 700 اثر (500 اثر از هنرمندان ایرانی و 200 اثر از هنرمندان خارجی) برای اجرای این طرح انتخاب شد.

کامیاب درباره‌ی انگیزه‌ی سازمان زیباسازی از اجرای این طرح نیز گفت: برداشت ما این بود که مردم با دیدن آثار روی در و دیوار شهر ترغیب می‌شوند که به گالری‌ها بروند و آثار هنری را ببینند. می‌خواستیم هنر به زندگی و فضای شهری مردم وارد شود. البته آگاهیم که خیابان شاید جای مناسبی برای نمایش آثار هنری نباشد، چون دیدن این آثار نیازمند سکون و مکث است، اما فراموش نکنیم که اجرای این طرح یک اقدام نمادین است. می‌خواستیم این طرح تلنگری باشد برای جلب توجه مردم به آثار هنری. البته انتظار این اندازه استقبال را نداشتیم. قشرهای مختلف مردم و هنرمندان نسبت به این طرح واکنش‌های متفاوتی نشان دادند که جای خوشحالی دارد.

مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران همچنین اظهار کرد: مشارکت مردم در تماس‌ها و پیام‌هایی که به دست ما می‌رسید مشخص است. انگیزه ما برداشت و باوری است که از مفهوم زیباشناسی شهری داریم. زیبایی، درخشش حقیقت همراه با کمال و فضیلت است. بزک کردن صرف ساختمان‌ها و خیابان‌ها، زیباسازی نیست. با این تعبیر به سراغ هنرمندانی رفتیم که زیبایی‌ها را خلق می‌کنند و معتقدیم که اگر یک اتفاق هنری در شهر بیفتد باید به دست هنرمندان باشد.

اجرای طرح «نگارخانه‌ای به وسعت یک شهر» تا 26 اردیبهشت‌ماه ادامه دارد.